MyNurseNotebook

ΧΟΛΟΛΙΘΙΑΣΗ

Αρχικά τι είναι η χολή?

 Η χολή είναι ένα βασικό διάλυμα που εκκρίνεται από τα κύτταρα του ήπατος, και μέσω του χοληφόρου πόρου μεταφέρεται στο δωδεκαδάκτυλο. Σε ορισμένα θηλαστικά όπως και στον άνθρωπο συγκεντρώνεται σε μικρή αποθήκη, στη χοληδόχο κύστη και από εκεί απεκκρίνεται στον εντερικό σωλήνα, μέσω του δικτύου των χοληφόρων.

Η Χολή παίζει σημαντικό ρόλο στην απορρόφηση και την πέψη του λίπους. 

Η χολή περιέχει έξι κυριά συστατικά: χολικά άλατα , λεκιθίνη , όξινα ανθρακικά ιόντα και αλλά άλατα , χοληστερόλη , χολοχρωστικες ουσίες και μικρές ποσότητες άλλων μεταβολικών προϊόντων και τέλος ιχνοστοιχεία.

Τα χολικά άλατα και η λεκιθίνη συντίθενται στο ήπαρ και διαλύουν το λίπος στο λεπτό έντερο. Η χοληστερόλη η χολοχρωστικες ουσίες και τα ιχνοστοιχεία είναι ουσίες που εξάγονται από το αίμα και εκκρίνονται δια της χολής στο λεπτό έντερο μέσω της λειτουργίας του ήπατος.

Τα χολικά άλατα είναι τα σπουδαιότερα συστατικά της χολής. Το ήπαρ συνθέτει χολικά άλατα από την χοληστερόλη και εκκρίνει χοληστερόλη στην χολή.

Η κυριά χολοχρωστικη ουσία είναι η χολερυθρινη η οποία εξάγετε από το αίμα προς τα ηπατικά κύτταρα και έπειτα μέσα στην χολή. Η χολερυθρινη ευθύνεται για το κίτρινο χρώμα που έχει η χολή. Μετα την είσοδο της χολερυθρινης στην εντερική κυκλοφορία με την βοήθεια βακτηρίων παίρνει χρώμα καστανό και έτσι τα κόπρανα λαμβάνουν το χαρακτηριστικό χρώμα τους. Επίσης στον εντερικό σωλήνα κάποιο ποσοστό απορροφάτε από το αίμα και τελικά αποβάλλονται με τα ουρά δίδοντας τους το κιτρινωπό χρώμα.

Τι είναι οι χολόλιθοι?

Οι Χολόλιθοι είναι πέτρες (λίθοι) που βρίσκονται στη χοληδόχο κύστη. Υπάρχουν δύο τύποι χολόλιθων : πέτρες χρωστικών ουσιών και πέτρες χοληστερόλης. Στην πλειοψηφία των ασθενών οι πέτρες χοληστερόλης είναι παρούσες. Η αίτια που δημιουργούνται οι χολόλιθοι μπορεί να είναι κληρονομικοί , συνήθως οι πολύτοκες γυναίκες καθώς και άλλοι παράγοντες όπως η παχυσαρκία ή απότομη απώλεια βάρους, τα αντισυλληπτικά φάρμακα ή αντιλιπιδαιμικα φάρμακα , Νόσος του Crohn , κύρωση του ήπατος και η αιμολυτική αναιμία.

Παράγοντες κίνδυνου στην ανάπτυξη χολολιθων:

Ηλικία

Φύλο ( μεγαλύτερο ποσοστό χολολιθίασης έχουν οι γυναίκες)

Παχυσαρκία ή απώλεια βάρους

Ολική παρεντερική διατροφή

Κύηση

Γενετική προδιάθεση

Υπερτριγλυκεριδαιμία

Ποια είναι τα συμπτώματα της χολολιθίασης?

Σχεδόν το 70% των επιπτώσεων της χολολιθίασης δεν προκαλούν συμπτώματα . Το 20% προκαλούν μέσης έντασης άλγος και κολικό , 10% καταλήγει σε οξεία χολοκυστίτιδα  (5% των χολόλιθων εισέρχονται στον χοληδόχο πόρο προκαλώντας απόφραξη του χοληδόχου πόρου ή παγκρεατίτιδα και ποσοστό μικρότερο του 1% συνοδεύεται από την παρουσία συριγγίων ή καρκίνο της χοληδόχου κύστης).

Τα συμπτώματα της χολολιθίασης που παρουσιάζουν οι περισσότεροι ασθενείς είναι ο κολικός των χοληφόρων. Ο κολικός συνιστά σπλαχνικό άλγος αναπτύσσοντας πόνο στο δεξιό ανώτερο μέρος της κοιλίας που μπορεί να διαρκέσει από λεπτά σε λίγες ώρες. Μερικοί ασθενείς παραπονιούνται για δυσπεψία, αίσθημα πληρότητας, και δυσανεξία στο ανώτερο μέρος της κοιλίας μετά από ένα γεύμα, ναυτία και εμετός ,πυρετός , ίκτερος (κίτρινο χρώμα του δέρματος) σε προχωρημένες καταστάσεις. Η κλινική εξέταση είναι φυσιολογική όμως μπορεί να αποκαλύψει ηπία ευαισθησία στο ανώτερο μέρος της κοιλίας. Η εργαστηριακές δοκιμαστικές συχνά δεν είναι αποκαλυπτικές.

Διαγνωστική προσέγγιση

 Το υπερηχογράφημα είναι η περισσότερο συνηθισμένη εξέταση που χρησιμοποιείται για την εύρεση των χολόλιθων, ενώ οι αιματολογικές εξετάσεις συνεισφέρουν στην διάγνωση της φλεγμονής ή των επιπλοκών της λιθίασης από το συκώτι ή το πάγκρεας.

Αιματολογικές τιμές αυξημένων τρανσαμινασών, χολερυθρίνης και αλκαλικής φωσφατάσης υποσημαινουν λιθίαση στον χοληδόχο πόρο.

Η ύπαρξη διάτασης του χοληδόχου πόρου στο υπερηχογράφημα, επιβεβαιώνει την διάγνωση και πολλές φορές ο χειρουργός θα πρέπει να ζητήσει την εκτέλεση MRCP (μαγνητικής χολαγγειοπαγκρεατογραφίας) για την σωστή εκτίμηση του προβλήματος.

Αντιμετώπιση και θεραπεία

Οι Χολόλιθοι αντιμετωπίζονται με την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης με μια εγχείρηση (χειρουργική επέμβαση) αποκαλούμενη χολοκυστεκτομή. Η χολοκυστεκτομή είναι μία από τις πιό διαδεδομένες χειρουργικές επεμβάσεις. Η χολοκυστεκτομή μπορεί να εκτελεσθεί μέσω μιας ανοικτής χειρουργικής τομής και με λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση.. Σήμερα σχεδόν όλες οι χολοκυστεκτομές διενεργούνται λαπαροσκοπικά (λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή). Για την συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών, συνδέεται με πιό σύντομη παραμονή στο νοσοκομείο, λιγότερο πόνο και μικρότερη την ταλαιπωρία μετά από τη χειρουργική επέμβαση και με πιο γρήγορη αποκατάσταση, που επιτρέπει σε πολλούς ασθενείς να επιστρέφουν σπίτι μετά από μία ημέρα και στις κανονικές τους δραστηριότητες πολύ γρήγορα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

FRANK H. NETTER  (2009) ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ, εκδόσεις Πασχαλίδης.

ARTHUR VANDER, JAMES SHERMAN, DOROTHY LUCIANO (2011) ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, εκδόσεις Πασχαλίδης.

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΦΕΛΕΚΟΥΡΑΣ   ΧΟΛΟΛΙΘΟΙ-ΧΟΛΟΛΙΘΙΑΣΗ (http://www.surgery.gr/surgeries/felekouras/billiary-tree/responsive/billiary-tree) Τελευταία αναζήτηση 7/2/2018.